در تعریفی ساده از فایفو، زمانی که محصولاتی مشابه طی سلسله مراتبی مشخص و با فواصل زمانی معینی وارد انبار می‌شوند، بدین صورت عمل می‌شود که محصول قدیمی‌تر زودتر ترخیص شده و عمر و سابقه کالاها در این مکان از عدد مشخصی فراتر نمی‌رود.

روش اولین صادره از اولین وارده (FIFO)

روش فایفو فرض میکند که کالاهایی که زودتر خریداری شده است، زودتر از سایر کالاها نیز فروخته خواهد شد. در اغلب واحدهای بازرگانی، روش فایفو با جریان واقعی کالاها سازگار است؛ زیرا اغلب شرکتها تمایل دارند، کالایی را که زودتر خریداری کرده‌اند، زودتر از کالاهای دیگر به فروش برسانند.

روش فایفو در سیستم ادواری موجودی کالا

در روش فایفو، بهای تمام شده کالاهایی که زودتر خریداری شده است، به عنوان بهای تمام شده کالای فروش‌رفته در نظر گرفته میشود. حتی اگر کالایی که زودتر خریداری شده است، هنوز به فروش نرسیده باشد، میتوان از روش اولین صادره از اولین وارده استفاده کرد.

برای مثال، در یک انبار سیمان، پاکتهای سیمانی که دیرتر خریداری شده است، در دسترستر است و بنابراین زودتر نیز به فروش میرسد. با این وجود، میتوان از روش فایفو برای ارزشیابی موجودی کالاهای این نوع شرکتها نیز استفاده کرد.

تخصیص بهای تمام شده کالای آماده برای فروش فروشگاه حسینی

از آنجا که در روش فایفو فرض میشود، کالایی که زودتر خریداری شده است، زودتر نیز به فروش میرسد، بنابراین، موجودی کالای پایان دوره از محل آخرین خریدها است. یعنی طبق روش فایفو، شرکت‌ها از طریق تخصیص آخرین قیمتهای خرید به موجودی کالای باقیمانده، ارزش موجودی پایان دوره خود را محاسبه می‌کنند.

مقاله مرتبط: تمام روش‌های ارزیابی موجودی کالا را در اینجا بیاموزید.

در مثال بالا، فروشگاه حسینی، 450 واحد موجودی کالای پایان دوره خود را با استفاده از قیمت آخرین خریدها (400 واحد به قیمت هر واحد 130,000 ریال و 50 واحد به قیمت هر واحد 120,000 ریال) محاسبه میکند. پس از آن، بهای تمام شده کالای فروش‌رفته با کسر ارزش موجودی کالا از بهای تمام شده کالای آماده برای فروش به دست می‌آید. بهای تمام شده کالای فروش‌رفته را میتوان از طریق تخصیص قیمتهای نخستین خریدها نیز محاسبه کرد.

در مثال بالا، فروشگاه حسینی در طی سال 550 واحد کالا به فروش رسانده است که 100 واحد آن از محل موجودی ابتدای دوره به بهای هر واحد 100,000 ریال، 200 واحد از محل خرید در 15 خرداد به بهای هر واحد 110,000 ریال و 250 واحد از محل خرید24  شهریور به بهای هر واحد 120,000 است. به این ترتیب بهای تمام شده کالای فروش رفته 62,000,000 ریال می‌شود.

تایید بهای تمام شده کالاهای فروش رفته

روش فایفو در سیستم دائمی موجودی‌ کالا

شرکت طبق روش اولین صادره از اولین وارده (فایفو)، بهای تمامشده کالای فروشرفته خود را از محل اولین کالای در دسترس قبل از هر فروش تعیین میکند. بنابراین، بهای تمام شده کالای فروخته شده (250 واحد) در تاریخ 30 تیرماه، ابتدا از محل (100 واحد) موجودی کالای ابتدای دوره (به بهای هر واحد 100,000 ریال) و مابقی (150 واحد) از محل کالای خریداری شده در تاریخ 15 خرداد (به بهای هر واحد 110,000) محاسبه میشود.

بنابراین، در تاریخ 30 تیر، موجودی کالا متشکل از 50 واحد (250-300) به بهای هر واحد 110,000 ریال خواهد بود. فروش انجام گرفته در تاریخ 10 آذر، ابتدا از محل این 50 واحد و مابقی (250 واحد) از محل خرید 24 شهریور انجام گرفته است.

در نهایت، موجودی کالای پایان دوره متشکل از 50 واحد کالای باقیمانده از خرید 24 شهریور (به بهای هر واحد 120,000 ریال) و 400 واحد کالای خریداری شده در تاریخ 27 بهمن خواهد بود.

نحوه محاسبه موجودی کالا تحت روش فایفو در سیستم دائمی موجودی کالا

در نتیجه، به کارگیری روش فایفو در سیستم دائمی موجودی کالا، بهای تمام شده کالای فروش رفته 62,000,000 ریال (35,500,000 + 26,500,000) خواهد بود و بنابراین ارزش موجودی کالای پایان دوره 58,000,000 ریال است.

تفاوت‌ محاسبه روش فایفو در سیستم ادواری و دائمی

اگر این نتایج را با محاسبات مربوط به روش فایفو در سیستم ادواری مقایسه کنید، متوجه خواهید شد که فرض فایفو در هر دو سیستم ادواری و دائمی موجودی کالا به نتایج یکسانی منجر خواهد شد. در هر دو مورد، بهای تمام شده کالای فروش رفته 62 میلیون ریال و ارزش موجودی کالای پایان دوره 58 میلیون ریال است.

فایفو در نرم‌افزار حسابداری آنلاین لاندا

در نرم‌افزار حسابداری ابری لاندا می‌توانید با انتخاب روش فایفو در پنل خود و سپس انجام محاسبه بهام تمام شده موجودی کالا که به صورت خودکار توسط لاندا انجام می‌شود، موجودی کالای خود را به روش فایفو محاسبه کنید. همچنین گزارش موجودی کالا در پنل‌کاربری، به شما این امکان را می‌دهد تا بتوانید تعداد اجناس خریداری شده، فروخته شده، باقی‌مانده و... را به راحتی مشاهده نمایید. در تصویر زیر، نمایی از کاردکس کالا را مشاهده می‌کنید:

کاردکس کالا در نرم‌افزار حسابداری آنلاین لاندا

مقاله مرتبط: حسابداری شرکت‌های بازرگانی با نرم‌افزار حسابداری آنلاین لاندا