به موجب ماده 82 و 83 قانون مالیاتهای مستقیم؛ درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر (اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال در ایران برحسب مدت یا کار انجام یافته به طور نقد یا غیرنقد تحصیل می‌کند، مشمول مالیات بر درآمد حقوق است.
مالیات حقوق و دستمزد
به موجب ماده 82 و 83 قانون مالیاتهای مستقیم؛ درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر (اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال در ایران برحسب مدت یا کار انجام یافته به طور نقد یا غیرنقد تحصیل می‌کند، مشمول مالیات بر درآمد حقوق است.
حقوق و مزایای مشمول و غیرمشمول مالیات
درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از حقوق و مزایای مربوط به شغل اعم از مستمر و یا غیرمستمر قبل از وضع کسور و پس از کسر معافیتهای مقرر در قانون مالیاتهای مستقیم. به عبارتی:
معافیتهای مقرر در قانون مالیاتهای مستقیم ـ جمع حقوق و مزایا = حقوق و مزایای مشمول مالیات.
معافیتهای مالیاتی حقوق و دستمزد
الف) سقف معافیت مالیاتی موضوع ماده 84 قانون مالیاتهای مستقیم در ابتدای هر سال از طریق وزارت دارائی و امور اقتصادی به واحدهای تجاری و غیر تجاری ابلاغ میشود.
.png "نمونه‌ای از بخشنامه سقف معافیت مالیاتی")
ب) با توجه به ماده 91 قانون مالیاتهای مستقیم؛ برخی از معافیتهای مالیاتی حقوق و دستمزد عبارت‌اند از:
- حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمری و پایان خدمت و خسارت اخراج و بازخرید خدمت و وظیفه یا مستمری پرداختی به وراث و حق سنوات و حقوق ایام مرخصی استفاده نشده.
- هزینه سفر و فوق‌العاده مسافرت مربوط به شغل (حق مأموریت).
- مسکن واگذاری در محل کارگاه یا کارخانه جهت استفاده کارگران و خانه‌های ارزان‌قیمت سازمانی در خارج از محل کارگاه یا کارخانه که مورد استفاده کارگران قرار میگیرد.
- وجوه حاصل از بیمه بابت جبران خسارت بدنی و معالجه و امثال آن.
- عیدی سالانه یا پاداش آخر سال جمعا معادل یک دوازدهم میزان معافیت مالیاتی.
- وجوهی که کارفرما بابت هزینه معالجه کارکنان خود یا افراد تحت تکفل آنها مستقیما به وسیله حقوق‌بگیر به پزشک یا بیمارستان به استناد اسناد و مدارک مثبته پرداخت کند.
- مزایای غیرنقدی پرداختی به کارکنان حداکثر معادل دو دوازدهم معافیت مالیاتی.
- درآمد حقوق پرسنل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اعم از نظامی و انتظامی، مشمولان قانون استخدامی وزارت اطلاعات و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و آزادگان و فرزندان شهدا.
ج) به موجب ماده 92 قانون مالیاتهای مستقیم؛ پنجاه درصد (50%) مالیات حقوق کارکنان شاغل در مناطق کمتر توسعه یافته طبق فهرست سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور بخشوده میشود.
د) به موجب ماده 137 قانون مالیاتهای مستقیم؛ هزینه‌های درمانی پرداختی هر فرد بابت معالجه خود یا همسر و اولاد و پدر و مادر و برادر و خواهر تحت تکفل، از درآمد مشمول مالیات کسر میگردد. در مورد معلولان و بیماران خاص و صعب‌العلاج علاوه بر هزینه‌های مذکور هزینه مراقبت و توانبخشی آنان نیز قابل کسر از درآمد مشمول مالیات معلول یا بیمار یا شخصی که تکفل او را عهده‌دار است، میباشد.
نکته: کارفرمایان بیمه‌شدگان سازمان تأمین اجتماعی میتوانند صرفا با کسر دو هفتم از سهم حق بیمه پرداختنی حقوق بگیران بیمه شده و کارفرمایان بیمه شده سازمان خدمات درمانی و سایر مؤسسات بیمه‌گر ایرانی نیز میتوانند با کسر کل حق بیمه پرداختنی حقوق بگیران بیمه شده خود، از درآمد حقوق آنان و با قید میزان آن در فهرستهای حقوق تسلیمی به اداره امور مالیاتی ذیربط مالیات متعلق را محاسبه نمایند.
چنانچه پرداخت کنندگان حقوق برای حقوق بگیران خود با مؤسسات بیمه ایرانی اقدام به انعقاد قرارداد بیمه عمر و بیمه‌های درمانی تکمیلی نموده و ماهیانه سهم حق بیمه مربوط به حقوق بگیر را از حقوق وی کسر و به مؤسسات بیمه پرداخت نمایند، در این صورت نیز مجاز هستند ضمن درج میزان حق بیمه پرداختی سهم حقوق‌بگیر در فهرستهای حقوقی تسلیمی به اداره امور مالیاتی مربوط و ضمیمه نمودن گواهی مؤسسه بیمه به آن، نسبت به کسر حق بیمه پرداختی از درآمد حقوق آنان اقدام نمایند.
ه) توجه داشته باشید برخی معافیتها نیز با توجه به شرایط اجتماعی در قانون برنامه توسعه در نظر گرفته میشود. به طور نمونه طبق ماده 139 قانون برنامه سوم توسعه؛ اقساط ماهیانه تسهیلات اعتباری مسکن از بانکها از درآمد مشمول مالیات دریافت‌کنندگان تسهیلات کسر و مانده درآمد در شمول محاسبات مالیاتی قرار میگیرد. استفاده از این معافیت مالیاتی فقط یک بار برای هر خانواده و یا افراد متأهل مجاز بوده و شامل واحدهای با مساحت مفید حداکثر 120 متر مربع خواهد بود.
مدارک ارسالی و مهلت ارسال مدارک
پرداخت کنندگان حقوق هنگام هر پرداخت یا تخصیص آن، مکلف‌اند مالیات حقوق و دستمزد را محاسبه و کسر و حداکثر تا پایان ضمن تسلیم فهرستی شامل نام و نشانی دریافت کنندگان حقوق و میزان آن به اداره امور مالیاتی محل پرداخت کنند.
به طور مثال؛ شرکت الف هزینه حقوق مهر، را در 30 مهر ثبت کرده و در سوم آبان حقوق را به پرسنل پرداخت کرده است، حداکثر مهلت تسلیم لیست تا پایان ماه بعد یعنی تا 30 آبان میباشد. پس از تکمیل لیست مالیات در نرم‌افزار مالیات و تهیه دیسکت مالیات (شامل فایل لیست ماهانه و فایل ریز کارکرد پرسنل)، به صورت غیرحضوری (اینترنتی) به اداره امور مالیاتی ارسال میشود.
درخواست صدور چک
پس از تحویل مدارک و دریافت رسید و خلاصه لیست مالیات بر حقوق، میباید نسبت به درخواست صدور چک به مبلغ کل مالیات اقدام نمود. در مورد مثال شرکت آبادان، فرم درخواست صدور چک را به قرار زیر تنظیم مینماییم:
.png "فرم درخواست صدور چک")
آموزش کار با نرم‌افزار سالاری
ارسال لیست مالیات بر حقوق کارکنان از مباحث مهم برای حسابداران و مودیان محسوب میشود که هر حسابداری باید به خوبی ازعهده آن بر بیاید. بنابراین در این مقاله تلاش شده تا بصورت جامع و ساده طریقه ارسال فهرست مالیات بر حقوق، آموزش داده شود:
نحوه ثبت سند حقوق و دستمزد در نرم‌افزار حسابداری آنلاین لاندا
همچنین می‌توانید نحوه ثبت سند حقوق و دستمزد در نرم‌افزار حسابداری آنلاین لاندا را در لینک زیر، مشاهده نمایید:
