پس از انجام ثبتهای مربوط به بستن حسابهای موقت و انتقال آنها به دفتر کل، مانده حسابهای موقت در دفتر کل صفر میشود. به همین دلیل باید در این مرحله از مانده حسابهای دفتر کل، تراز آزمایشی تهیه کنیم.
تهیه تراز آزمایشی اختتامی
پس از انجام ثبتهای مربوط به بستن حسابهای موقت و انتقال آنها به دفتر کل، مانده حسابهای موقت در دفتر کل صفر میشود. اگر در این مرحله از مانده حسابهای دفتر کل یک تراز آزمایشی تهیه کنیم، فقط شامل حسابهای دائمی شود که به آن تراز آزمایشی اختتامی اطلاق میگردد. با توجه به اطلاعات و توضیحات مقاله قبلی در مورد بستن حسابها، تراز آزمایشی اختتامی مؤسسه آرمان به صورت زیر میباشد.
در تراز آزمایشی اختتامی فوق، مانده حساب سرمایه از حساب دفتر کل شکل زیر به دست آمده است:
تراز آزمایشی اختتامی موسسه بازرگانی بهشت، که در قسمت قبل ثبتهای مربوط به بستن حسابهای موقت آن ارائه شد، به صورت زیر است:
در تراز آزمایشی اختتامی فوق، مانده حساب سرمایه از حساب دفتر کل زیر به دست آمده است.
انتقال حسابهای دائمی به سال بعد
حسابهای دائمی شامل داراییها، بدهیها و سرمایه میباشد که مانده آنها به دوره مالی بعد منتقل میشود. در پایان سال، جهت انتقال حسابهای دائمی از یک حساب واسط به نام تراز اختتامیه استفاده میشود. ثبت روزنامه مربوط به انتقال حسابهای دائمی بهاین ترتیب است که، تمام حسابهایی که در تراز اختتامیه مانده بدهکار دارند بستانکار نموده و حساب تراز اختتامیه را بدهکار مینمایند. همچنین تمام حسابهایی که دارای مانده بستانکار دارند بدهکار و حساب تراز اختتامیه را بستانکار مینمایند.
همانطور که ملاحظه میشود، حساب تراز اختتامیه یک حساب موقت است که در پایان سال برای بستن حسابهای دائمی مورد استفاده قرار میگیرد. علیهذا نحوه بستن حسابهای دائمی موسسه آرمان به صورت زیر است:
بنابراین، در پایان سال برای انتقال حسابهای دائمی به سال بعد، تمام حسابهایی را که در تراز آزمایشی اختتامی دارای مانده بدهکار هستند، بستانکار و حساب تراز اختتامیه را بدهکار مینمایند. همچنین تمام حسابهایی را که دارای مانده بستانکار میباشند، بدهکار و حساب تراز اختتامیه را بستانکار مینمایند.
افتتاح حسابهای دائمی در ابتدای سال
در ابتدای هر سال باید مانده حسابهای دائمی در دفاتر افتتاح گردد. برای این منظور از یک حساب واسط به نام تراز افتتاحیه استفاده میشود. ثبت روزنامه مربوط به افتتاح حسابهای دائمی بر عکس ثبت روزنامه مربوط به انتقال حسابهای دائمی در پایان سال است. به این ترتیب که، تمام حسابهائی که در تراز اختتامیه مانده بدهکار دارند بدهکار و حساب تراز افتتاحیه را بستانکار مینمایند. همچنین تمام حسابهایی که در تراز اختتامیه مانده بستانکار دارند بستانکار و حساب تراز اختتامیه را بدهکار مینمایند.
همانطور که ملاحظه میشود، حساب تراز افتتاحیه یک حساب موقت است که با استفاده از آن حسابهای دائمی در ابتدای سال در دفاتر افتتاح میگردند. با توجه به اطلاعات مربوط به موسسه آرمان، نحوه افتتاح حسابهای دائمی در ابتدای سال بعد به صورت شکل زیر است:
بنابراین، در ابتدای سال برای افتتاح حسابهای دائمی، تمام حسابهایی که در تراز آزمایشی اختتامی سال قبل مانده بدهکار دارند بدهکار و حساب تراز افتتاحیه را بستانکار مینمایند. همچنین حساب تراز افتتاحیه را بدهکار و تمام حسابهایی را که مانده بستانکار دارند بستانکار مینمایند.
تراز آزمایشی دو ستونه و چهار ستونه در حسابداری
برای آشنایی با ترازآزمایشی دو ستونه و چهار ستونه، مقاله زیر را دنبال کنید:
سلام ببخشید برام سؤال شده که آیا تراز آزمایشی اختتامی همان ترازنامه است؟
قبل از بستن سال مالی از روی تراز آزمایشی تراز اختتامیه یا بیلان را صادر میکنند. یعنی از روی تراز آزمایشی میتوان به تراز اختتامیه رسید. ولی نحوه نمایش این دو گزارش با هم تفاوت دارد