در این مقاله، ابتدا به مفهوم بیمه خواهیم پرداخت و سپس با انواع آن، آشنا خواهیم شد. همچنین به نحوه ثبت بیمه در دفاتر حسابداری و نیز استاندارد حسابداری شماره 28، خواهیم پرداخت.
تعریف بیمه
بیمه به مفهوم اطمینان از امکان انتقال خسارت وارده از حوادث احتمالی و ناخواسته به فرد یا سازمان دیگری میباشد. در یک تقسیم‌بندی کلی، بیمه به دو دسته بیمه‌های اجتماعی و بیمه‌های بازرگانی(اختیاری) تقسیم‌بندی میشود.
انواع بیمه‌نامه
انواع بیمه‌نامه‌های مرتبط با موجودی کالا عبارت اند از: بیمه آتش سوزی و صاعقه، بیمه سرقت، بیمه سیل، بیمه نابابی و... .در ادامه به تعریف دو بیمه آتش‌سوزی و سرقت پرداخته میشود:
بیمه آتش‌سوزی: رشته‌ای از بیمه است که بیمه‌گر طی آن در قبال دریافت حق بیمه، جبران خسارتهای وارد شده بر داراییهای بیمه‌گذار را در اثر آتش‌سوزی، صاعقه و انفجار تعهد می‌نماید. بیمه آتش‌سوزی ممکن است خطرات اضافی همچون سیل، زلزله، طوفان، تگرگ، سرقت، ترکیدگی لوله‌های آب، ضایعات ناشی از برف و باران و موارد دیگری را نیز تحت پوشش قرار دهد.
بیمه سرقت: این نوع بیمه‌نامه، خطر سرقت و خساراتی که در اثر سرقت به بیمه‌گذار وارد میشود، را تعهد می‌نماید. معمولا بیمه سرقت با سایر بیمه‌نامه‌ها ترکیب میشود که از رایج‌ترین آنها ترکیب با بیمه آتش‌سوزی است.
حسابهای مورد نیاز برای ثبت اسناد حسابداری بیمه
قبل از هر چیزی لازم است با حسابهای لازم برای ثبت اسناد حسابداری بیمه آشنا شویم و این حساب‌ها در دفترهای حسابداری و یا نرم افزار حسابداری ثبت شوند. این حساب‌ها عبارت است از:
- کل (پیش‌پرداخت‌ها) معین
- لازم است که در گروه بستانکاران یک حساب به عنوان بیمه آورده شود.
- باید در دفاتر مربوط به حسابداری یا نرم افزارهای حسابداری حساب مالیات بر ارزش افزوده که معادل (9%) است تعریف شود
- باید درصد مالیات تکلیفی را از حساب بستانکاران کسر کنید.
انواع هزینه‌ها در ثبت اسناد حسابداری بیمه
مهم‌ترین هزینه‌های موجود در ثبت اسناد حسابداری بیمه عبارت است از:
- هزینه بیمه: هزینه‌ای است که شخص بیمه‌گذار باید بابت خرید بیمه نامه به شرکت بیمه پرداخت کند.
- هزینه صدور: هزینه صدور شامل هزینه های مرتبط با صدور بیمه نامه مانند: تبلیغات،بازاریابی،کارمزد و … است.
- هزینه بیمه اضافی: این هزینه شامل مبلغی است که بیمه گذار بابت قبول ریسک یا خطر اضافی و یا تمدید بیمه نامه با سرمایه بیشتر به شرکت بیمه پرداخت می‌کند.
- هزینه بیمه برگشتی: این هزینه شامل قسمتی از حق بیمه است که به دلایلی مانند فسخ بیمه نامه یا کاهش خطر ویا کاهش سرمایه ، به بیمه گذار برگشت داده میشود.
- هزینه بیمه مازاد : این هزینه به علت موقعیت ویژه بیمه گذار از او دریافت میشود.
- هزینه های کارشناسی بیمه: این هزینه شامل هزینه‌ای است که شرکت بیمه جهت ارزیابی مورد بیمه قبل از صدور بیمه نامه و همچنین پس از خسارت متحمل میشود.
- هزینه‌های بیمه‌ای (عملیاتی): این هزینه شامل مجموع یا تفاضل هزینه خسارت سهم نگهداری و هزینه (درآمد ) کارمزد و کارمزد منافع سهم نگهداری به علاوه خالص سایر هزینه‌های بیمه‌ای است.
صدور سند حسابداری بیمه
در مواردی ممکن است شرکت قبل از دریافت کالا و خدمات ویا وقوع هزینه، نسبت به پرداخت وجه آن اقدام نماید. مبلغ پرداخت شده در حساب پیش پرداخت مربوطه منظور و به عنوان دارایی شناسایی میگردد. در نتیجه مبلغی که بابت حق بیمه در ابتدا پرداخت می شود، تحت عنوان پیش‌پرداخت بیمه ثبت میشود.
.png "صدور سند حسابداری بیمه")
برای این که بتوانید روش‌های ثبت حسابداری بیمه را بهتر درک کرده و با مفهوم آن به خوبی آشنا شوید، سعی می‌کنیم که این مسئله را با ذکر یک مثال توضیح دهیم:
مثال: فرض کنید که در تاریخ 3 خرداد ماه، قرارداد بیمه نامه‌ای توسط شرکت بیمه ایران صادر شده است. مطلوب است:
الف) ثبت سند حسابداری خرید بیمه
ب) ثبت سند پرداخت مبلغ بیمه
ج) ثبت سند بیمه منقضی شده در پایان سال مالی.
حال به منظور ثبت سند حسابداری خرید بیمه به شیوه زیر عمل می‌کنیم
- پیش پرداخت/پیش پرداخت بیمه ایران (بدهکار)
- مالیات بر ارزش افزوده خرید (بدهکار)
- بستانکاران/شرکت بیمه ایران (بستانکار)
- اداره دارایی 3% مالیات تکلیفی (بستانکار)
همچنین برای ثبت سند پرداخت مبلغ بیمه به شیوه زیر عمل می‌کنیم:
- بستانکاران/شرکت بیمه ایران (بدهکار)
- موجودی نقد/بانک (بستانکار)
ثبت اسناد مربوط به شرکت بازرگانی
ثبت اسناد مربوط به شرکت‌های بازرگانی نیز باید با حساسیت و دقت بسیار زیادی انجام شود. زیرا همان طور که می‌دانید شرکت‌های بازرگانی با امور پیچیده و دشواری که مربوط به صادرات، واردات و یا ثبت هزینه های مربوط به گمرک است سر و کار دارند.
به همین دلیل است که ثبت اسناد مربوط به شرکت‌های بازرگانی به صورت دستی انجام نشده و باید این کار حتما با نرم افزار حسابداری انجام شود تا حسابدار از دقیق و صحیح بودن اطلاعات اطمینان کاملی حاصل کند.
مقاله مرتبط: چرا نرم‌افزار حسابداری آنلاین لاندا، مناسب شرکت‌های بازرگانی است؟
استاندارد 28 حسابداری بیمه
جهت تجویز روش‌هاى حسابدارى براى حق‌بیمه، خسارت و مخارج تحصیل بیمه‌هاى عمومى مستقیم و اتکایى و نیز درج اطلاعات این دسته از فعالیتها در صورت‌هاى مالى شرکت‌ها و مؤسسات بیمه، از استاندارد 28 حسابداری بیمه استفاده میشود. همچنین ذکر این نکته الزامی است که الزامات سایر استانداردهای حسابداری درصورتی برای فعالیت‌های بیمه عمومی کاربرد دارد که توسط این استاندارد جایگزین نشده باشد. با استاندارد حسابداری شماره 28، بیشتر آشنا شوید:
