معادله حسابداری یک اصل اساسی حسابداری و جزو اساسی ترازنامه است. همچنین معادله حسابداری تضمین می‌کند که ترازنامه "متعادل" باقی بماند و در صورت افزایش در قسمت بدهی، باید یک بخش از دارایی نیز ثبت شود.
معادله حسابداری
معادله حسابداری یک اصل اساسی حسابداری و جزو اساسی ترازنامه است. این معادله به شرح زیر است:
دارایی = بدهی + سرمایه
معادله حسابداری به عنوان پایه و اساس سیستم دفترداری در نظر گرفته شده است. بر همین اساس، ترازنامه به سه بخش عمده و اقلام اساسی مختلف آنها تقسیم می‌شود: دارایی‌ها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام (سرمایه). همچنین ترازنامه یک شرکت، نشان می‌دهد که کل دارایی‌های شرکت برابر است با مجموع بدهی‌های شرکت و حقوق صاحبان سهام. مهم است که هنگام ثبت رویدادها، معادله حسابداری را در ذهن داشته باشید.
معادله حسابداری تضمین می‌کند که ترازنامه "متعادل" باقی بماند و در صورت افزایش در قسمت بدهی، باید یک بخش از دارایی نیز ثبت شود.
تنظیم مجدد معادله حسابداری
معادله حسابداری همچنین می تواند به شکل زیر تنظیم شود:
سرمایه = دارایی - بدهی
در این معادله، برجسته کردن رابطه بین سرمایه و بدهی (بدهیها) آسان‌تر است. همانطور که مشاهده می‌کنید، میزان محاسبه سهام سهامدار، پس از کسر بدهیها از دارایی‌ها است. این بدان دلیل است که طلبکاران (طرف‌هایی که وام می‌دهند) اولین مطالبه دارایی شرکت را دارند.
به عنوان مثال، اگر شرکتی ورشکست شود، دارایی‌های آن فروخته می‌شود و این وجوه ابتدا برای تسویه بدهی استفاده می‌شود. تنها پس از تسویه بدهی، سهامداران حق دارند به هر یک از دارایی‌های شرکت اقدام کنند تا سرمایه‌های خود را بازیابی کنند.
صرف نظر از نحوه نمایش معادله حسابداری، یادآوری این نکته مهم است که معادله باید همیشه تعادل داشته باشد.
نمونه‌هایی از معادله حسابداری
برای هر معامله، هر دو طرف این معادله باید یک اثر خالص برابر داشته باشند. در زیر چند نمونه از معاملات و چگونگی تأثیر آنها بر معادله حسابداری آورده شده است.
1. خرید دستگاه با پول نقد
شرکت x مایل است دستگاهی 500 دلاری را فقط با استفاده از پول نقد خریداری کند. این معامله منجر به افزایش حساب خرید (500 دلار) و کاهش حساب صندوق (500 دلار) خواهد شد. تأثیر خالص در معادله حسابداری به شرح زیر است:
.png "حسابداری")
این معامله فقط دارایی های معادله را تحت تأثیر قرار می دهد. بنابراین هیچ تأثیری در بدهیها یا حقوق صاحبان سهام در سمت راست معادله ندارد.
2. خرید دستگاه با بخشی وجه نقد و بخشی نسیه
شرکت x مایل به خرید یک دستگاه 500 دلاری است اما فقط 250 دلار پول نقد در اختیار دارد. فروشنده هم تتعیین کرده است که نصف نقد و نصف به صورت نسیه باشد. بنابراین شرکت x با پرداخت اولیه 250 دلار مجاز به خرید این دستگاه است و باید مبلغ باقیمانده را به سازنده به صورت نسیه پرداخت کند. این امر منجر به افزایش حساب اثاثه (500 دلار) ، افزایش حساب پرداختنی (250 دلار) و کاهش حساب صندوق (250 دلار) خواهد شد. تأثیر خالص در معادله حسابداری به شرح زیر است:
.png "حسابداری")
این معامله بر دو طرف معادله حسابداری تأثیر می‌گذارد.
ترازنامه و اقلام آن
برای آشنایی با ترازنامه، کافیست مقاله زیر را دنبال کنید:
انواع دفاتر رسمی و غیررسمی در حسابداری
همچنین برای اشنایی با دفاتر مورد استفاده در حسابداری، مقاله زیر را بخوانید:
انواع دفاتر مورد استفاده در حسابداری - دفاتر قانونی و دفاتر غیر رسمی
