حسابداری فرایند ثبت و طبقهبندی دادههای مالی و تبدیل اونها به گزارش مالی است. این کاری است که حسابداران انجام میدهند. اما در نهایت مدیران هستند که باید از گزارشات استفاده کنند. اگر مدیر توانایی استفاده از گزارشات را نداشته باشد، عملا به این معنی است که زحمات حسابداران کاملا بینتیجه بوده است.
آشنایی با زبان و دانش مالی
آیا تا به حال به این موضوع فکر کردهاید که آشنایی با زبان و دانش مالی تا چه اندازه به شما در پیشبرد موثر کارها میتواند کمک کند؟ یا توانمندسازی هوش مالی چقدر میتواند به شما در تصمیمات سرمایهگذاری، مدیریت دارایی یا مدیریت پول شما کمک کند؟ یا به عنوان مدیر در وضعیتی بودهاید که بخاطر عدم اشنایی با اطلاعات مالی، تصمیمات اشتباهی اتخاذ کنید که باعث ضرر و زیان به شخص شما یا شرکت شما شود؟
تاثیر مهم تصمیمات مدیران بر سازمان
فعالین اقتصادی همواره در معرض تصمیات مهمی قرار دارند. این فعالین اقتصادی میتوانند از سازمانهای بزرگ تا کسب و کارهای کوچک شامل شوند. این افراد همواره تصمیماتی میگیرند که نیازمند اطلاعات مالی میباشد. یعنی باید از اعداد و ارقام استفاده کنند تا تصمیم درستی اتخاذ شود. حال تصور کنید که اتخاذ تصمیمات بدون دانش مالی، چه میزان میتواند شرکت را متضرر کند. به عنوان مثال از بانک x به منظور سرمایهگذاری در پروژهای، وام دریافت کردهاید که در نهایت متوجه شدهاید پرداخت سود این وام، از بدست آوردن کل سود آن پروژه، بیشتر بوده است! طبیعتا اگر پشت این تصمیم اشتباه، مدیری با اطلاعات مالی بیشتری میبود، تصمیمات بهتری اتخاذ میشد؛ حتی به عدم اخذ وام هم منجر میشد.
چرا مدیران باید حسابداری یاد بگیرند؟
حسابداری فرایند ثبت و طبقهبندی دادههای مالی و تبدیل آنها به گزارش مالی است. این کاری است که حسابداران انجام میدهند. اما در نهایت مدیران هستند که باید از گزارشات استفاده کنند. اگر مدیر توانایی استفاده از گزارشات را نداشته باشد، عملا به این معنی است که زحمات حسابداران کاملا بینتیجه بوده و هزینهای که برای بخش حسابداری متحمل میشویم، کاملا هدر رفته است. بنابراین باید بگوییم لزوم یادگیری حسابداری برای مدیران، این است که در نهایت این مدیران هستند که از اطلاعات و گزارشات مالی میخواهند در راستای اهداف سازمان استفاده کنند. بنابراین مدیران باید یک حداقل اشنایی و اطلاعات لازم در مورد مفاهیم حسابداری داشته باشند.
تاثیر حسابداری بر عملکرد مدیران
دانش حسابداری از جنبههای مختلف تاثیر دارد که 3 مورد آن را ذکر میکنیم:
- تصمیمگیری بهتر: مدیری که دانش حسابداری دارد، درک بهتر و عمیقتری از گزارشهای مالی میتواند داشته باشد. اگر مدیری بتواند گزارشهای مالی را تجزیه و تحلیل کند، اطلاعات بسیار بیشتری بدست میآورد که در نهایت این مدیر، اشراف بیشتری به گزارشات مالی دارد.
- مدیریت قویتر: خیلی از جنبههای مدیریت، تاثیر بسیاری از دانش حسابداری میپذیرد. وقتی مدیری صاحب دانش حسابداری است، نظارت و کنترل بهتری با توجه به اطلاعاتی که از سیستم حسابداری دریافت میکند، بر سازمان دارد. همچنین فراموش نکنیم که این مدیر، هدایت و رهبری قویتری به دلیل استفاده از دادههای سیستم حسابداری خواهد داشت.
- ارتباط حرفهایتر: با دانش حسابداری، ارتباط حرفهایتری با ذینفعان خواهیم داشت. به عنوان مثال اگر با سرمایهگذاری جلسهای داشته باشیم و در آن جلسه به صورت کلیگویی صحبت کنیم که مثلا n میزان شرکت سوددهی دارد بهتر است یا بگوییم سود خالص ما در 2 ماه اخیر n میزان بوده است؟ کدام حرفهایتر است؟ این که با زبان حسابداری با ذینفعان صحبت کنیم یا بخواهیم توضیحاتی بدهیم که خیلی دقیق نیست!
معادله حسابداری
معادله اساسی حسابداری، مبنا و شالوده سیستم حسابداری دوطرفه است. بر اساس این معادله میتوان هر یک از معاملات و عملیات مالی و رویدادهای دارای اثر مالی را تجزیه و تحلیل و آثار آن را بر عناصر معادله تعیین کرد. این معادله بر مبنای زیر است که این معادله در حسابداری همواره برقرار است و به آن معادله اساسی حسابداری میگویند:
دارائیها = بدهیها + سرمایه
انواع دفاتر در حسابداری
در حسابداری برای ثبت اطلاعات از چندین دفتر با کاربرد و منظورهای مختلف استفاده میشود. دفاتر حسابداری را میتوان به دو گروه تقسیم کرد:
- دفاتر رسمی یا قانونی: دفاتری هستند که از نظر قوانین و مقررات تهیه آنها اجباری است. دفاتر قانونی شامل دفتر روزنامه و دفتر کل میباشد.
مقاله مرتبط: آشنایی با دفتر روزنامه و دفتر کل
- دفاتر غیررسمی یا کمکی: دفاتری هستند که تهیه آن اجباری نیست اما به منظور ایجاد سهولت و دقت در نگهداری حسابها تهیه میشوند، مانند دفتر معین.
آشنایی با صورتهای مالی
در طی سال مالی، کلیه رویدادهای مالی ابتدا در سند حسابداری و دفتر روزنامه ثبت و سپس به دفتر کل منتقل میشوند. از آنجا که اطلاعات ثبت شده در دفاتر بسیار طولانی و مفصل است، بهرهگیری از آنها برای استفادهکنندگان اطلاعات حسابداری مشکل و بسیار وقتگیر است.
لذا برای این که اطلاعات حسابداری برای استفاده کنندگان میسر گردد، کلیه اطلاعات مندرج در دفاتر، در قالب گزارشهای نهایی، که اصطلاحا به آنها «صورتهای مالی» میگویند، خلاصه و طبقهبندی میشوند. طرح کلی این صورتهای مالی به گونهای است که افرادی که آشنایی کلی با دانش حسابداری دارند بتوانند از روی آنها وضعیت مالی و نتایج عملکرد مؤسسه را ارزیابی نمایند.
بنابراین نیاز است که مدیران هر شرکت، صورتهای مالی را شناخته و بتوانند اطلاعات مورد نیاز خود را از این صورتهای مالی استخراج کنند. انواع صورتهای مالی به شرح زیر است:
صورت وضعیت مالی یا ترازنامه
ترازنامه گزارشی است که اطلاعات مربوط به منابع اقتصادی، تعهدات اقتصادی و حق مالی صاحب سرمایه را از طریق گزارش داراییها، بدهیها و سرمایه واحد تجاری در یک تاریخ معین نشان میدهد. به زبان ساده ترازنامه میگوید که یک شرکت چه میزان دارایی دارد، چه مقدار بدهی دارد و صاحبان شرکت چه مقدار سرمایهگذاری کردهاند.
مقاله مرتبط: ترازنامه چیست و اقلام آن
صورت سود و زیان
برای اندازهگیری نتایج عملیات یک موسسه، باید درآمدها و هزینههای یک دوره مالی با هم مقابله شوند. به گزارشی که درآمدها از هزینههای یک دوره مالی کسر میشود، صورت سود و زیان گفته میشود. صورت سود و زیان از روی تراز آزمایشی اصلاح شده تهیه میشود. در صورت سود و زیان، ابتدا درآمدها نوشته میشود و سپس هزینهها از آنها کسر میگردد. با کسر هزینهها از درآمدها، سود (زیان) موسسه به دست میآید.
مقاله مرتبط: با صورت سود و زیان بیشتر آشنا شوید
صورت تغییرات سرمایه (که فقط در مؤسسات و شرکتهای غیر سهامیتهیه میشود)
در موسسات و شرکتهای غیر سهامی، برای آن که سرمایه مؤسسه در پایان دوره محاسبه شود، باید سرمایه موسسه در ابتدای دوره مالی و همچنین تغییرات سرمایه طی دوره مالی در نظر گرفته شود. به این منظور، معمولاً در پایان دورۀ مالی گزارشی به نام ((صورت سرمایه)) تهیه میشود. لذا این صورت مالی، تغییرات سرمایه مؤسسه در طی دورۀ مالی را نشان میدهد.
صورت گردش وجوه نقد
نمایش تغییرات وجوه نقد یا همان پول، کاری است که صورت جریان وجوه نقد نشان میدهد. به عنوان مثال، موجودی حساب بانکی، سرمایهگذاری کوتاه مدت و… که میتوان هرکدام را به پول نقد تبدیل کند. در واقع صورت گردش وجوه نقد، فعالیتهای یک کسب و کار را منعکس میکند. صورت جریان وجوه نقد یکی از گزارشهای مالی سهماهه است که هر شرکت سهامیدر بورس موظف به گزارش آن است.
نکته: ارقام مندرج در صورتهای مالی از روی مانده حسابهای دفتر کل نوشته میشود. بدیهی است برای سهولت در کار، ابتدا مانده تمام حسابهای دفتر کل در تراز آزمایشی نوشته میشود و سپس از روی تراز آزمایشی، صورتهای مالی به آسانی تهیه میشود.
مقاله مرتبط: ترازآزمایشی در حسابداری
اصطلاحات و حسابهای اساسی در حسابداری
داراییها: داراییها منابع اقتصادی مؤسسه هستند، که فعالیتهای اقتصادی با استفاده از آنها انجام میگیرد.
وجه نقد: وجه نقد عبارت است از موجودی نقد و سپردههای دیداری نزد بانکها و مؤسسات مالی، اعم از ریالی و ارزی. چنانچه وجه نقد در مؤسسه نگهداری شود، آن را در قالب حساب صندوق و چنانچه نزد بانکها نگهداری شود، آن را در قالب حساب بانک گزارش مینمایند.
حسابهای دریافتنی: حسابهای دریافتنی شامل مطالبات مؤسسه از دیگران میباشد که برای آن سفته، چک یا برات دریافت نشده است.
اسناد دریافتنی: اسناد دریافتنی شامل مطالبات مؤسسه از دیگران است که بابت آن سفته، چک یا برات از شخص بدهکار دریافت شده است. چنانچه سررسید اسناد دریافتنی یک سال یا کمتر باشد به عنوان اسناد دریافتنی کوتاه مدت و چنانچه سررسید آنها بیشتر از یک سال باشد به عنوان اسناد دریافتی بلند مدت طبقهبندی میشود.
پیش پرداخت: هرگاه مؤسسه قبل از تحویل گرفتن دارایی و یا خدمات، وجهی را به دیگران پرداخت کند، پیش پرداخت نامیده میشود.
بدهیها: تعهداتی که یک مؤسسه در مقابل اشخاص و مؤسسات دیگر دارد و از معاملات و رویدادهای گذشته ناشی شده است و باید از طریق پرداخت پول، تحویل کالا، انجام دادن خدمت یا انتقال سایر اقلام دارایی تسویه شوند، «بدهی» نامیده میشود. بدهی، طلب دیگران از مؤسسه میباشد.
حسابهای پرداختنی: بدهیهای مؤسسه به دیگران را که بابت آن چک، سفته یا برات تحویل نشده است، حسابهای پرداختنی میگویند.
اسناد پرداختنی: بدهیهایی را که مؤسسه بابت آن چک، سفته یا برات تحویل طلبکاران داده است، اسناد پرداختنی میگویند. چنانچه سررسید اسناد پرداختنی از تاریخ تنظیم ترازنامه یک سال یا کمتر باشد، به عنوان اسناد پرداختنی کوتاه مدت و چنانچه سررسید آنها بیشتر از یک سال باشد به عنوان اسناد پرداختنی بلند مدت طبقهبندی میشود.
پیش دریافت: هرگاه مؤسسه قبل از تحویل دادن کالا یا ارائه خدمات به دیگران وجهی از آنها دریافت کند، به آن پیشدریافت میگویند.
سرمایه: حق مالی مالک یا مالکان یک مؤسسه نسبت به داراییهای آن، سرمایه نامیده میشود. در هر زمان با کسر کردن بدهیهای یک مؤسسه از داراییهای آن، مبلغ سرمایه به دست میآید.
مقاله مرتبط: اصطلاحات بیشتر در حسابداری را بیاموزید
استفاده از نرمافزار حسابداری مخصوص مدیران
امروزه استفاده از نرمافزار حسابداری، کار مدیران و صاحبان شرکت را آسان کرده است. نرم افزارهای حسابداری تمام هزینهها، سرمایه و درآمدها را به طور دقیق محاسبه، ثبت و گزارش میکند. نرمافزار حسابداری جایگزین مناسبی برای حسابدار نیست؛ با اینکه بسیاری از وظایف حسابداران توسط این نرمافزار انجام میشود اما شما همیشه به یک حسابدار نیاز دارید.
نرمافزارهای حسابداری قابلیت گرفتن گزارشهای روزانه، ماهانه و سالانه را دارند که به شما مدیران این اجازه را میدهد به صورت تخصصی، گزارشهای کاربردی دریافت کنید.
استفاده از نرمافزار حسابداری آنلاین
استفاده از نرمافزارهایی که خاص یک سیستم عامل باشند مطمئنا خوشایند نیست، اکثر کاربران تمایل به داشتن نرمافزارهایی دارند که بدون محدودیت و روی کلیه دستگاهها قابل اجرا باشند. این مساله باعث میشود تولید کننده نرمافزار نیز بازار هدف بزرگتری داشته باشد و نرمافزاری تولید کند که توسط افراد بیشتری بدون توجه به سیستم عامل و دستگاهی که روی آن کار میکنند قابل استفاده باشد.
به عنوان مثال مدیران بتوانند با گوشی خود، گزارشهای مدیریتی کسب و کار یا حتی ثبتهای حسابداری روزانه خود را در نرمافزارهای حسابداری آنلاین انجام دهند که این مورد از قابلیتهای نرمافزارهای حسابداری ابری (آنلاین) است.
نرمافزار حسابداری آنلاین لاندا
لاندا یک نرمافزار حسابداری آنلاین (مدیریت کسب و کار ابری) ایرانی است که بر اساس آخرین فناوریهای تولید و توسعه نرمافزار تولید شده است و هم اکنون با ماژولها و بخشهای زیر در دسترس مدیران و مالکان محترم کسب و کارها قرار گرفته است:
- حسابداری
- خرید و فروش
- دریافت و پرداخت
- حقوق و دستمزد
- گزارشهای مدیریتی
بنابراین، نرمافزار حسابداری آنلاین لاندا میتواند نیازهای به مراتب بیشتری را به مدیران کسب و کار ارائه دهد تا مدیران کسب و کارها بتوانند با توجه به دانش حسابداری بدست آورده، گزارشهای متنوع و کاربردی بسیاری را دریافت کرده و بر اساس این گزارشها، تصمیمات بزرگتر و صحیحتری دریافت کنند.
لاندا علاوه بر اینکه یک نرمافزار مالی استاندارد است، برای مدیران ساخته شده است. مدیران غیر مالی هم براحتی میتوانند از لاندا استفاده کرده و گزارشهای مدیریتی جالبی از کسب و کار خود تهیه کنند.
ثبت نام در نرمافزار حسابداری آنلاین لاندا
میتوانید از نرمافزار حسابداری ابری لاندا به مدت 1 ماه به صورت کاملا رایگان و بدون هیچ محدودیتی استفاده کنید.
برای مشاهده اطلاعات بیشتر درباره حسابداری ابری لاندا میتوانید ویدیوهای آموزشی لاندا را به همراه دانشنامه لاندا (مرکز آموزش لاندا) مشاهده نمایید.